ಪ್ರೀತಿ, ಸ್ನೇಹ, ಕೃತಜ್ಞತೆ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಉಡುಗೊರೆಗಳು ದಿನನಿತ್ಯದ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಕೆಲವರು ನಗದು, ಚಿನ್ನ, ಬೆಳ್ಳಿ, ವಾಹನಗಳು, ಗೃಹೋಪಯೋಗಿ ವಸ್ತುಗಳಂತಹ ಚರಾಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಉಡುಗೊರೆಯಾಗಿ ನೀಡಿದ್ರೆ, ಇನ್ನೂ ಕೆಲವರು ಮನೆ, ಭೂಮಿ, ಫ್ಲ್ಯಾಟ್ಗಳಂತಹ ಸ್ಥಿರಾಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಗಿಫ್ಟ್ ರೂಪದಲ್ಲಿ ವರ್ಗಾಯಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಸಂಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯಗಳು, ಒಡೆದ ಸಂಬಂಧಗಳು ಅಥವಾ ಬೇರೆ ಕಾರಣಗಳಿಂದ ಒಮ್ಮೆ ನೀಡಿದ ಉಡುಗೊರೆಯನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯಬೇಕೆಂಬ ಆಲೋಚನೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಕಾನೂನು ಏನು ಹೇಳುತ್ತದೆ? ಉಡುಗೊರೆಯಾಗಿ ನೀಡಿದ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯುವ ಹಕ್ಕು ಇದೆಯೇ? ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಉತ್ತರವನ್ನು ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ತಿಳಿಯಿರಿ. ಇದೇ ರೀತಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಹಿತಿಗೆ ನಮ್ಮ ಟೆಲಿಗ್ರಾಂ ಚಾನೆಲ್ ಗೆ ಈ ಕೂಡಲೇ ಜಾಯಿನ್ ಆಗಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ
ಸಾಮಾನ್ಯ ನಿಯಮ: ಉಡುಗೊರೆಯನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ
ಭಾರತೀಯ ಕಾನೂನಿನ ಪ್ರಕಾರ, ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಣೆಯಿಂದ, ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಸ್ನೇಹದಿಂದ ನೀಡಿದ ಉಡುಗೊರೆಯನ್ನು ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ವರ್ಗಾಯಿಸಿದ ನಂತರ ಹಿಂಪಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಒಮ್ಮೆ ಗಿಫ್ಟ್ ಡೀಡ್ ಮೂಲಕ ಆಸ್ತಿಯ ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸಿದರೆ, ಸಂಬಂಧ ಕೊನೆಗೊಂಡರೂ ಸಹ, ನೀಡಿದವರು ಅದನ್ನು ಮರಳಿ ಕೇಳುವ ಹಕ್ಕು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಕೆಲವು ವಿಶೇಷ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಷರತ್ತುಗಳಡಿ ಉಡುಗೊರೆ ಪತ್ರವನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯಬಹುದು. ಆದರೆ ಇದಕ್ಕೆ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಆಧಾರ ಮತ್ತು ಸಾಕ್ಷ್ಯಗಳು ಅಗತ್ಯ.
ಆಸ್ತಿ ವರ್ಗಾವಣೆ ಕಾಯ್ದೆ ಸೆಕ್ಷನ್ 126ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ರದ್ದತಿ ಸಾಧ್ಯತೆ
ಭಾರತೀಯ ಆಸ್ತಿ ವರ್ಗಾವಣೆ ಕಾಯ್ದೆ, 1882ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 126ರ ಪ್ರಕಾರ, ಉಡುಗೊರೆ ಪತ್ರವನ್ನು ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ರದ್ದುಗೊಳಿಸಬಹುದು. ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ, ಉಡುಗೊರೆ ನೀಡಿದವರು ಮತ್ತು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದವರು ಇಬ್ಬರೂ ಪರಸ್ಪರ ಒಪ್ಪಿಗೆಯಿಂದ ಗಿಫ್ಟ್ ಡೀಡ್ ಅನ್ನು ಅಮಾನತುಗೊಳಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ರದ್ದುಗೊಳಿಸಬಹುದು. ಎರಡನೆಯದಾಗಿ, ಗಿಫ್ಟ್ ಡೀಡ್ಗೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದರೂ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಇನ್ನೂ ವರ್ಗಾಯಿಸದಿದ್ದರೆ ಮತ್ತು ನೀಡುವವರು ಮನಸ್ಸು ಬದಲಾಯಿಸಿದರೆ, ಅವರ ಇಚ್ಛೆಯಂತೆ ಉಡುಗೊರೆ ಪತ್ರವನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯಬಹುದು. ಮೂರನೆಯದಾಗಿ, ಉಡುಗೊರೆಯನ್ನು ವಂಚನೆ, ಬಲವಂತ, ಸುಳ್ಳು ಭರವಸೆ ಅಥವಾ ತಪ್ಪು ನಿರೂಪಣೆಯ ಮೂಲಕ ಪಡೆದಿದ್ದರೆ, ಅದನ್ನು ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿ ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯಬಹುದು.
ವಂಚನೆ ಮತ್ತು ಬಲವಂತಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಾನೂನು ಕ್ರಮ
ಉಡುಗೊರೆಯನ್ನು ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಣೆಯಿಂದ ನೀಡಿದ್ದರೆ ಮಾತ್ರ ಅದು ಮಾನ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಸ್ವೀಕರಿಸುವವರು ಬಲವಂತ, ವಂಚನೆ ಅಥವಾ ಸುಳ್ಳು ಭರವಸೆಗಳ ಮೂಲಕ ಗಿಫ್ಟ್ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಸಾಬೀತಾದರೆ, ಉಡುಗೊರೆ ಪತ್ರವನ್ನು ಅಮಾನ್ಯಗೊಳಿಸಬಹುದು. ಇಂತಹ ವಂಚನೆ ಮತ್ತು ಸುಳ್ಳು ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಭಾರತೀಯ ದಂಡ ಸಂಹಿತೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 415 ಮತ್ತು 420ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಬಹುದು. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಉಡುಗೊರೆಯನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಮೂಲ ಮಾಲೀಕರಿಗೆ ಮರಳಿಸಬಹುದು.
ಷರತ್ತುಗಳೊಂದಿಗೆ ನೀಡಿದ ಉಡುಗೊರೆಗಳ ರದ್ದತಿ
ಉಡುಗೊರೆ ಪತ್ರದಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಷರತ್ತುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದರೆ ಮತ್ತು ಸ್ವೀಕರಿಸುವವರು ಆ ಷರತ್ತುಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ವಿಫಲರಾದರೆ, ಗಿಫ್ಟ್ ಡೀಡ್ ಅನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಬಹುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ತಂದೆ ತನ್ನ ಮಗನಿಗೆ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಜೀವನಪೂರ್ತಿ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಷರತ್ತಿನೊಂದಿಗೆ ಉಡುಗೊರೆಯಾಗಿ ನೀಡಿದರೆ, ಮಗ ಈ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸದಿದ್ದರೆ, ತಂದೆ ಉಡುಗೊರೆ ಪತ್ರವನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯಬಹುದು. ಇದಕ್ಕೆ ಗಿಫ್ಟ್ ಡೀಡ್ನಲ್ಲಿ ಷರತ್ತುಗಳನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿರಬೇಕು.
ಯಾವ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಉಡುಗೊರೆಯಾಗಿ ನೀಡಬಹುದು?
ಎಲ್ಲಾ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನೂ ಉಡುಗೊರೆಯಾಗಿ ನೀಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿ ನೋಂದಾಯಿತವಾದ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಾಲೀಕತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಮಾತ್ರ ಗಿಫ್ಟ್ ಮಾಡಬಹುದು. ಸ್ವಯಂ ಸಂಪಾದಿತ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಯಾರಿಗಾದರೂ ಉಡುಗೊರೆಯಾಗಿ ನೀಡಬಹುದು. ಆದರೆ ಪಿತ್ರಾರ್ಜಿತ ಆಸ್ತಿ ಅಥವಾ ಕುಟುಂಬದ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಇತರರಿಗೆ ಗಿಫ್ಟ್ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಜಂಟಿ ಮಾಲೀಕತ್ವದ ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಪಾಲನ್ನು ಮಾತ್ರ ಷರತ್ತುಗಳೊಂದಿಗೆ ಉಡುಗೊರೆಯಾಗಿ ನೀಡಬಹುದು. ಇದಕ್ಕೆ ಎಲ್ಲಾ ಜಂಟಿ ಮಾಲೀಕರ ಒಪ್ಪಿಗೆ ಅಗತ್ಯ.
ಗಿಫ್ಟ್ ಡೀಡ್ ತಯಾರಿಕೆಯ ಮಹತ್ವ
ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಉಡುಗೊರೆಯಾಗಿ ನೀಡುವ ಮೊದಲು ಗಿಫ್ಟ್ ಡೀಡ್ (Gift Deed) ತಯಾರಿಸುವುದು ಕಡ್ಡಾಯ. ಇದು ಮಾರಾಟ ಪತ್ರದಂತೆಯೇ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ದಾಖಲೆಯಾಗಿದ್ದು, ಆಸ್ತಿಯ ವಿವರ, ನೀಡುವವರ ಮತ್ತು ಸ್ವೀಕರಿಸುವವರ ಮಾಹಿತಿ, ಷರತ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಸಹಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಈ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ಸಬ್-ರಿಜಿಸ್ಟ್ರಾರ್ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಬೇಕು. ಇದು ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ವಿವಾದಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ರಕ್ಷಣೆ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಕಾನೂನು ಸಲಹೆ ಮತ್ತು ದಾಖಲೆಗಳ ಸಂಗ್ರಹ
ಉಡುಗೊರೆಯನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯುವ ಉದ್ದೇಶವಿದ್ದರೆ, ಅನುಭವಿ ವಕೀಲರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ ಸೂಕ್ತ ಸಲಹೆ ಪಡೆಯಿರಿ. ಗಿಫ್ಟ್ ಡೀಡ್, ರಶೀದಿಗಳು, ಬ್ಯಾಂಕ್ ವರ್ಗಾವಣೆ ದಾಖಲೆಗಳು, ಸಾಕ್ಷಿಗಳ ಹೇಳಿಕೆಗಳಂತಹ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಬಂಧಿತ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿಡಿ. ಇವು ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸಾಬೀತಿಗೆ ಸಹಾಯಕವಾಗುತ್ತವೆ. ಸ್ಥಳೀಯ ಕಾನೂನುಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಕರಣದ ವಿಶೇಷತೆಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ತೀರ್ಪು ಬದಲಾಗಬಹುದು.

ಈ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಓದಿ
ದಯವಿಟ್ಟು ಗಮನಿಸಿ: ನೀಡ್ಸ್ ಆಫ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ತನ್ನ ಓದುಗರಿಗೆ ನಿಖರವಾದ ಮತ್ತು ಅಧಿಕೃತ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ಯಾವುದೇ ಅನಧಿಕೃತ ಮತ್ತು ಸುಳ್ಳು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಬಿತ್ತರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.

Sagari leads the ‘Government Schemes’ vertical at NeedsOfPublic.in, where she decodes the latest Central and State government policies for the common citizen. She has over 3 years of experience tracking welfare programs like PM Kisan, Ayushman Bharat, and State Ration updates. Her goal is to ensure every reader understands their eligibility and benefits without confusion. Sagari strictly verifies all updates from official government portals before publishing. Outside of work, she is an advocate for digital literacy in rural India.”
Connect with Sagari:


WhatsApp Group




