ಇಂದಿನಿಂದ ಒಂದೇ ದಿನದಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಚೆಕ್‌ ಕ್ಲಿಯರ್‌: ಆರ್‌ಬಿಐನ ಹೊಸ ನಿಯಮಗಳು

ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ (ಆರ್‌ಬಿಐ) ಚೆಕ್ ಕ್ಲಿಯರೆನ್ಸ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿದೆ, ಇದರಿಂದ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಚೆಕ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ನಡೆಯುವ ವಹಿವಾಟು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸುಗಮವಾಗಿ ನಡೆಯಲಿದೆ. ಈಗಿನಿಂದ, ಗ್ರಾಹಕರು ಚೆಕ್‌ ನೀಡಿದ ದಿನವೇ ಅದು ಕ್ಲಿಯರ್‌ ಆಗಲಿದ್ದು, ಹಣವು ಕೆಲವೇ ಗಂಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಖಾತೆಗೆ ಜಮಾ ಆಗಲಿದೆ. ಈ ಹೊಸ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದ ಎರಡು ದಿನಗಳ ಕಾಯುವಿಕೆಯ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ, ಇದು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಒದಗಿಸಲಿದೆ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಹಿತಿಗೆ ನಮ್ಮ ಟೆಲಿಗ್ರಾಂ ಚಾನೆಲ್ ಗೆ ಈ ಕೂಡಲೇ ಜಾಯಿನ್ ಆಗಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ..

ಈ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಎರಡು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೆ ತರಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಮೊದಲ ಹಂತವು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 4, 2025 ರಿಂದ ಆರಂಭವಾಗಿದ್ದು, ಈ ದಿನಾಂಕದಿಂದ ಸಂಜೆ 7 ಗಂಟೆಯೊಳಗೆ ಚೆಕ್‌ಗಳನ್ನು ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಕ್ಲಿಯರ್ ಮಾಡಬೇಕು. ಒಂದು ವೇಳೆ ಈ ಸಮಯದೊಳಗೆ ಚೆಕ್ ಕ್ಲಿಯರ್ ಆಗದಿದ್ದರೆ, ಆ ಚೆಕ್‌ ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಸ್ವೀಕೃತವಾಗಿ ಹಣ ಪಾವತಿಯಾಗಲಿದೆ. ಎರಡನೇ ಹಂತವು ಜನವರಿ 3, 2026 ರಿಂದ ಜಾರಿಗೆ ಬರಲಿದ್ದು, ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಚೆಕ್‌ಗಳನ್ನು ಮೂರು ಗಂಟೆಯೊಳಗೆ ಸ್ವೀಕೃತ ಅಥವಾ ತಿರಸ್ಕೃತ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕ್ರಮವು ಚೆಕ್‌ ಕ್ಲಿಯರೆನ್ಸ್‌ನ ವೇಗವನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಲಿದೆ.

ಚೆಕ್ ಟ್ರಂಕೇಷನ್ ಸಿಸ್ಟಂ (ಸಿಟಿಎಸ್‌): ಹೊಸ ಡಿಜಿಟಲ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆ

ಈಗಿನ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಚೆಕ್ ಟ್ರಂಕೇಷನ್ ಸಿಸ್ಟಂ (ಸಿಟಿಎಸ್‌) ಎಂಬ ಡಿಜಿಟಲ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಡಿ, ಚೆಕ್‌ಗಳನ್ನು ಸ್ಕ್ಯಾನ್ ಮಾಡಿ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಹಿಂದೆ, ಚೆಕ್‌ಗಳನ್ನು ಬೆಳಗ್ಗೆ, ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಮತ್ತು ಸಂಜೆಯ ಬ್ಯಾಚ್‌ಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಿ ಕಳುಹಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು, ಇದರಿಂದ ಕ್ಲಿಯರಿಂಗ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿತ್ತು. ಈ ವಿಳಂಬವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು, ಆರ್‌ಬಿಐ ಈಗ ಸಿಟಿಎಸ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ನಿರಂತರ ಕ್ಲಿಯರಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿ (ಕಂಟಿನ್ಯೂಯಸ್ ಕ್ಲಿಯರಿಂಗ್) ರೂಪಾಂತರಗೊಳಿಸಿದೆ.

ಈ ಹೊಸ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ, ಗ್ರಾಹಕರು ಚೆಕ್‌ ನೀಡಿದ ತಕ್ಷಣ ಅದನ್ನು ಕ್ಲಿಯರೆನ್ಸ್‌ಗಾಗಿ ಕಳುಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಬೆಳಗ್ಗೆ 10 ಗಂಟೆಯಿಂದ ಸಂಜೆ 4 ಗಂಟೆಯವರೆಗೆ ನಿರಂತರವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿ ಗಂಟೆಗೊಮ್ಮೆ ಚೆಕ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಣದ ಸೆಟಲ್‌ಮೆಂಟ್‌ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ, ಚೆಕ್‌ ಕ್ಲಿಯರ್ ಆಗಲು ಕೇವಲ ಕೆಲವೇ ಗಂಟೆಗಳು ಬೇಕಾಗುತ್ತವೆ, ಮತ್ತು ಹಣವು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಖಾತೆಗೆ ಜಮಾ ಆಗುತ್ತದೆ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಸಮಯ ಉಳಿತಾಯ ಮಾಡುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ವಹಿವಾಟಿನ ದಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ: ಚೆಕ್ ಬೌನ್ಸ್ ತಪ್ಪಿಸಲು ಕ್ರಮಗಳು

ಈ ಹೊಸ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಜಾರಿಯೊಂದಿಗೆ, ಚೆಕ್‌ ನೀಡುವ ಗ್ರಾಹಕರು ತಮ್ಮ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಹಣವನ್ನು ಇರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಚೆಕ್‌ ಬೌನ್ಸ್ ಆಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ, ಇದರಿಂದ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ದಂಡ ಅಥವಾ ಕಾನೂನು ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಎದುರಾಗಬಹುದು. ಆದ್ದರಿಂದ, ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಖಾತೆಯ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್‌ನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಪರಿಶೀಲಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಸೂಚಿಸಿವೆ.

ಈ ಹೊಸ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದ ಚೆಕ್‌ ಕ್ಲಿಯರೆನ್ಸ್‌ ಸಮಯವು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದ್ದು, ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ವೇಗವಾದ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಸೇವೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಡಿಜಿಟಲ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್‌ನ ಈ ಆಧುನಿಕೀಕರಣವು ಭಾರತದ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವಲಯದಲ್ಲಿ ತಾಂತ್ರಿಕ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಉತ್ತೇಜಿಸಲಿದೆ.

ಈ ಬದಲಾವಣೆಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು

ಈ ಹೊಸ ಚೆಕ್ ಕ್ಲಿಯರೆನ್ಸ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಹಲವು ಪ್ರಯೋಜನಗಳಿವೆ. ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ, ವಹಿವಾಟಿನ ವೇಗವು ಹೆಚ್ಚಾಗುವುದರಿಂದ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು, ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಹಣಕಾಸಿನ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಚುರುಕಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಎರಡನೆಯದಾಗಿ, ಚೆಕ್‌ ಕ್ಲಿಯರೆನ್ಸ್‌ಗಾಗಿ ಕಾಯುವ ಸಮಯ ಕಡಿಮೆಯಾದ ಕಾರಣ, ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಸಮಯ ಉಳಿತಾಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಮೂರನೆಯದಾಗಿ, ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ದಕ್ಷತೆಯು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಒಟ್ಟಾರೆ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ.

ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ, ಆರ್‌ಬಿಐನ ಈ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ನಿರ್ಧಾರವು ಭಾರತದ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಆಧುನಿಕವಾಗಿಸಿದ್ದು, ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ತ್ವರಿತ, ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಮತ್ತು ದಕ್ಷ ಸೇವೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಈ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಓದಿ

ದಯವಿಟ್ಟು ಗಮನಿಸಿ: ನೀಡ್ಸ್ ಆಫ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ತನ್ನ ಓದುಗರಿಗೆ ನಿಖರವಾದ ಮತ್ತು ಅಧಿಕೃತ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ಯಾವುದೇ ಅನಧಿಕೃತ ಮತ್ತು ಸುಳ್ಳು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಬಿತ್ತರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.