ಭಾರತದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸಹಜೀವನ (ಲಿವಿಂಗ್ ಟುಗೆದರ್) ಕುರಿತಾದ ಚರ್ಚೆಗಳು ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಮನ ಸೆಳೆಯುತ್ತಿವೆ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ನ ಇತ್ತೀಚಿನ ತೀರ್ಪು ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ತಿರುವು ತಂದಿದೆ. ಸಹಜೀವನದಲ್ಲಿ ಇದ್ದು, ಒಪ್ಪಿತ ದೈಹಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಬಳಿಕ ಮದುವೆಗೆ ನಿರಾಕರಿಸುವುದು ಗಂಭೀರ ಅಪರಾಧವಲ್ಲ ಎಂಬ ತೀರ್ಪನ್ನು ನೀಡಿರುವ ಹೈಕೋರ್ಟ್, ಈ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಕಾನೂನಿನ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ. ಈ ತೀರ್ಪು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ, ಒಪ್ಪಿಗೆ, ಮತ್ತು ಕಾನೂನಿನ ಸೀಮಾರೇಖೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹೊಸ ಚರ್ಚೆಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿದೆ..ಇದೇ ರೀತಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಹಿತಿಗೆ ನಮ್ಮ ಟೆಲಿಗ್ರಾಂ ಚಾನೆಲ್ ಗೆ ಈ ಕೂಡಲೇ ಜಾಯಿನ್ ಆಗಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ
ತೀರ್ಪಿನ ಹಿನ್ನೆಲೆ
ಉತ್ತರಪ್ರದೇಶದ ಮಹೋಬಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಒಂದು ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ, ಸಹಜೀವನದಲ್ಲಿ ಇದ್ದ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬನ ವಿರುದ್ಧ ಮಹಿಳೆಯೊಬ್ಬರು ದೂರು ದಾಖಲಿಸಿದ್ದರು. ಈ ದೂರಿನಲ್ಲಿ, ಆಕೆಯು ತಾವು ಸಹಜೀವನದಲ್ಲಿ ಇದ್ದಾಗ ಒಪ್ಪಿತ ದೈಹಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ, ಆ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಮದುವೆಗೆ ನಿರಾಕರಿಸಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದ್ದರು. ಈ ದೂರನ್ನು ಮಹೋಬಾ ಜಿಲ್ಲಾ ಮತ್ತು ಸೆಷನ್ಸ್ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಕಳೆದ ವರ್ಷ ಆಗಸ್ಟ್ 17, 2024 ರಂದು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿತ್ತು. ಈ ತೀರ್ಪಿನ ವಿರುದ್ಧ ಮಹಿಳೆಯು ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ಗೆ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು.
ಹೈಕೋರ್ಟ್ನ ವಿಚಾರಣೆ
ಈ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಿದ ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ನ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಅರುಣಕುಮಾರ್ ಸಿಂಗ್ ದೇಶವಾಲ್ ನೇತೃತ್ವದ ನ್ಯಾಯಪೀಠವು, ಕಾನೂನಿನ ವಿವಿಧ ಆಯಾಮಗಳನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ತೀರ್ಪು ನೀಡಿತು. ನ್ಯಾಯಪೀಠವು ತನ್ನ ಆದೇಶದಲ್ಲಿ, ವಯಸ್ಕರಾದ ಇಬ್ಬರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಸ್ವಇಚ್ಛೆಯಿಂದ ಸಹಜೀವನವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡರೆ, ಅವರಿಗೆ ತಮ್ಮ ನಿರ್ಧಾರದ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಅರಿವು ಇರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಊಹಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿತು. ಸಹಜೀವನದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಒಪ್ಪಿತ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಮದುವೆಯ ಭರವಸೆಯನ್ನು ಕಾನೂನಿನ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಗೆಯ ಆಧಾರವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗದು ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ತಿಳಿಸಿತು.
ತೀರ್ಪಿನ ವಿವರಗಳು
ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ದೇಶವಾಲ್ ಅವರ ನೇತೃತ್ವದ ನ್ಯಾಯಪೀಠವು, ಸಹಜೀವನದ ಸಂಗಾತಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಮಹಿಳೆಯು ದಾಖಲಿಸಿದ್ದ ಅತ್ಯಾಚಾರ ಆರೋಪವನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿತು. “ಮದುವೆಯ ಭರವಸೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆಯೇ ಒಪ್ಪಿತ ಸಂಬಂಧಕ್ಕೆ ಸಮ್ಮತಿಸಿದ್ದೆ” ಎಂಬ ಮಹಿಳೆಯ ವಾದವನ್ನು ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ. ಈ ಸಂಬಂಧವು ಸ್ವಇಚ್ಛೆಯಿಂದ ಆರಂಭವಾಗಿದ್ದು, ಇಬ್ಬರೂ ವಯಸ್ಕರಾಗಿದ್ದರಿಂದ, ಈ ರೀತಿಯ ಸಂಬಂಧದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅವರಿಗೆ ಅರಿವಿರಬೇಕು ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಒತ್ತಿಹೇಳಿತು. ಈ ತೀರ್ಪನ್ನು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 8, 2025 ರಂದು ಹೊರಡಿಸಲಾಯಿತು.
ತೀರ್ಪಿನ ಪರಿಣಾಮಗಳು
ಈ ತೀರ್ಪು ಭಾರತದ ಕಾನೂನು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸಹಜೀವನದ ಕಾನೂನಿನ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಸ್ಪಷ್ಟಗೊಳಿಸಿದೆ. ಸಹಜೀವನದ ಸಂಬಂಧಗಳು ಭಾರತದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹವಾಗಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಕಾನೂನಿನ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಯಸ್ಕರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಒಪ್ಪಿಗೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸುವ ಈ ತೀರ್ಪು, ಸಹಜೀವನದ ಸಂಬಂಧಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಹೊಸ ಕಾನೂನು ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದೆ. ಇದು ಮಹಿಳೆಯ ಆರೋಪವನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದರೂ, ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪಿಗೆಯ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುವ ಮೂಲಕ ಕಾನೂನಿನ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿದೆ.
ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಕಾನೂನಿನ ಚರ್ಚೆ
ಈ ತೀರ್ಪು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಸಹಜೀವನದ ಕುರಿತಾದ ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ತೀವ್ರಗೊಳಿಸಿದೆ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಜೀವನಶೈಲಿಯ ನಡುವಿನ ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ಈ ತೀರ್ಪು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಒಂದೆಡೆ, ಮದುವೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳು ಇನ್ನೂ ಬಲವಾಗಿವೆ, ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ, ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಆಯ್ಕೆಯ ಹಕ್ಕನ್ನು ಕಾನೂನು ಗುರುತಿಸುತ್ತಿದೆ. ಈ ತೀರ್ಪು, ಸಹಜೀವನದ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಕಾನೂನಿನ ಕಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ನೋಡಬೇಕು ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟತೆಯನ್ನು ತಂದಿದೆ.
ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ನ ಈ ತೀರ್ಪು, ಸಹಜೀವನ ಮತ್ತು ಮದುವೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಾನೂನಿನ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಮರುವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದೆ. ವಯಸ್ಕರ ಸ್ವಇಚ್ಛೆಯಿಂದ ಆರಂಭವಾದ ಸಂಬಂಧಗಳಿಗೆ ಕಾನೂನಿನ ರಕ್ಷಣೆ ಇದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಈ ತೀರ್ಪು ದೃಢಪಡಿಸಿದೆ. ಇದು ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಸಹಜೀವನದ ಕಾನೂನಿನ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಬಲಪಡಿಸುವ ಜೊತೆಗೆ, ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಒಪ್ಪಿಗೆಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯುತ್ತದೆ. ಈ ತೀರ್ಪು ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಪ್ರಕರಣಗಳಿಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲಿದೆ.

ಈ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಓದಿ
ದಯವಿಟ್ಟು ಗಮನಿಸಿ: ನೀಡ್ಸ್ ಆಫ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ತನ್ನ ಓದುಗರಿಗೆ ನಿಖರವಾದ ಮತ್ತು ಅಧಿಕೃತ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ಯಾವುದೇ ಅನಧಿಕೃತ ಮತ್ತು ಸುಳ್ಳು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಬಿತ್ತರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.

Shivaraj is the Lead Editor at NeedsOfPublic.in with over 4 years of experience tracking Indian government schemes and educational updates. He specializes in simplifying complex notifications from the Central and State governments to help the public understand their benefits. Before joining NeedsOfPublic, Shivaraj worked as a Content Writer focusing on Civic issues. When he isn’t decoding the latest circulars, he enjoys reading about digital literacy.”
Follow Shivaraj on:


WhatsApp Group




