`ಅನುಕಂಪದ ನೇಮಕಾತಿ’ಗೆ ಸಹೋದರ ಆಯ್ತು ಈಗ ನೌಕರನ ಮದುವೆಯಾದ ಮಗಳು ಸಹ ಅರ್ಹ : ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪು

ಅವಲಂಬಿತ ವಿವಾಹಿತ ಮಗಳು ಅನುಕಂಪದ ನೇಮಕಾತಿಗೆ ಅರ್ಹಳು ಎಂದು ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ತನ್ನ ಇತ್ತೀಚಿನ ತೀರ್ಪಿನಲ್ಲಿ ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ. ಈ ತೀರ್ಪು ಸರ್ಕಾರಿ ಉದ್ಯೋಗದಲ್ಲಿ ಅನುಕಂಪದ ನೇಮಕಾತಿಯ ಕುರಿತಾದ ಕಾನೂನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಆಯಾಮವನ್ನು ಸೇರಿಸಿದೆ. ಈ ಲೇಖನವು ಈ ತೀರ್ಪಿನ ವಿವರಗಳನ್ನು, ಚಂದಾ ದೇವಿ ಪ್ರಕರಣದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯನ್ನು, ಮತ್ತು ಇದರಿಂದ ಉಂಟಾಗಬಹುದಾದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ವಿಶದವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದೇ ರೀತಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಹಿತಿಗೆ ನಮ್ಮ ಟೆಲಿಗ್ರಾಂ ಚಾನೆಲ್ ಗೆ ಈ ಕೂಡಲೇ ಜಾಯಿನ್ ಆಗಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ

ಚಂದಾ ದೇವಿ ಪ್ರಕರಣದ ಹಿನ್ನೆಲೆ

ಡಿಯೋರಿಯಾ ನಿವಾಸಿಯಾದ ಚಂದಾ ದೇವಿ ತಮ್ಮ ತಂದೆಯಾದ ಸಂಪೂರ್ಣಾನಂದ ಪಾಂಡೆಯವರ ನಿಧನದ ನಂತರ ಅನುಕಂಪದ ನೇಮಕಾತಿಗಾಗಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು. ಸಂಪೂರ್ಣಾನಂದ ಪಾಂಡೆ ಭಟ್ಪರ್ ರಾಣಿ ತೆಹಸಿಲ್‌ನ ಬಂಕಟಾ ಬ್ಲಾಕ್‌ನ ಗಜಧ್ವ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕ ಶಿಕ್ಷಕರಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. 2014ರಲ್ಲಿ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಅವರ ನಿಧನವಾಯಿತು. ಚಂದಾ ದೇವಿ, ತಮ್ಮ ತಂದೆಯ ಮೇಲೆ ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಅವಲಂಬಿತರಾಗಿದ್ದರು ಎಂದು ವಾದಿಸಿ, ಅನುಕಂಪದ ಕೋಟಾದಡಿಯಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗಕ್ಕಾಗಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಆದರೆ, ಜಿಲ್ಲಾ ಮೂಲ ಶಿಕ್ಷಣ ಅಧಿಕಾರಿಯು 2016ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ, ಚಂದಾ ದೇವಿ ವಿವಾಹಿತರಾಗಿರುವ ಕಾರಣಕ್ಕೆ 2000ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 4ರ ಸರ್ಕಾರಿ ಆದೇಶದ ಪ್ರಕಾರ ಅವರು ಅನುಕಂಪದ ನೇಮಕಾತಿಗೆ ಅರ್ಹರಲ್ಲ ಎಂದು ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದರು.

ಕಾನೂನು ಹೋರಾಟ ಮತ್ತು ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನ ತೀರ್ಪು

ತಿರಸ್ಕೃತ ಅರ್ಜಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಚಂದಾ ದೇವಿ ಕಾನೂನು ಹೋರಾಟವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದರು. ಏಕ ಪೀಠದ ಮೊದಲ ತೀರ್ಪಿನಲ್ಲಿ, ವಿವಾಹಿತ ಮಗಳು ಅನುಕಂಪದ ನೇಮಕಾತಿಗೆ ಅರ್ಹಳು ಎಂದು ಒಪ್ಪಲಾಯಿತಾದರೂ, ಚಂದಾ ದೇವಿ ತಮ್ಮ ಪತಿ ನಿರುದ್ಯೋಗಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ತಾವು ತಂದೆಯ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಲು ವಿಫಲರಾದರು ಎಂದು ತೀರ್ಪಾಯಿತು. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ತಂದೆಯ ನಿಧನದಿಂದ 11 ವರ್ಷಗಳು ಕಳೆದಿರುವುದರಿಂದ ಈ ಹಕ್ಕನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಲು ಯೋಗ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಏಕ ಪೀಠ ತಿಳಿಸಿತು. ಈ ತೀರ್ಪಿನ ವಿರುದ್ಧ ಚಂದಾ ದೇವಿ ವಿಶೇಷ ಮೇಲ್ಮನವಿಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿದರು.

ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಮನೋಜ್ ಕುಮಾರ್ ಗುಪ್ತಾ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ರಾಮ್ ಮನೋಹರ್ ನಾರಾಯಣ್ ಮಿಶ್ರಾ ಅವರನ್ನೊಳಗೊಂಡ ವಿಭಾಗೀಯ ಪೀಠವು ಈ ಮೇಲ್ಮನವಿಯನ್ನು ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಿತು. ಜಿಲ್ಲಾ ಮೂಲ ಶಿಕ್ಷಣ ಅಧಿಕಾರಿಯು ಚಂದಾ ದೇವಿಯ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ಕೇವಲ ಅವರು ವಿವಾಹಿತರೆಂಬ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಪೀಠವು ಗಮನಿಸಿತು. ಅವಲಂಬನೆಯ ಸಾಬೀತಿನ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸದಿರುವುದನ್ನು ಪೀಠವು ದಾಖಲಿಸಿತು. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕೆ, ಏಕ ಪೀಠದ ಹೇಳಿಕೆಯು ಸೂಕ್ತವಲ್ಲ ಎಂದು ವಿಭಾಗೀಯ ಪೀಠ ತೀರ್ಮಾನಿಸಿತು.

ಸ್ಮೃತಿ ವಿಮಲಾ ಶ್ರೀವಾಸ್ತವ ಪ್ರಕರಣದ ಉಲ್ಲೇಖ

ವಿಭಾಗೀಯ ಪೀಠವು ಸ್ಮೃತಿ ವಿಮಲಾ ಶ್ರೀವಾಸ್ತವ vs ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ರಾಜ್ಯ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ವಿವಾಹಿತ ಮಗಳು ಎಂಬುದು ಅನುಕಂಪದ ನೇಮಕಾತಿಗೆ ಅಡ್ಡಿಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ತಿಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಈ ಪ್ರಕರಣದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಚಂದಾ ದೇವಿಯ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ಕೇವಲ ವಿವಾಹಿತ ಸ್ಥಿತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿರುವುದು ತಪ್ಪಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪೀಠವು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿತು. ಜೊತೆಗೆ, ಅರ್ಜಿಯ ತಿರಸ್ಕಾರದ ತಕ್ಷಣವೇ ಚಂದಾ ದೇವಿ ಕಾನೂನು ಕ್ರಮಕೈಗೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ, ವಿಳಂಬದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅವರಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಲಾಗದು ಎಂದು ವಿಭಾಗೀಯ ಪೀಠ ತಿಳಿಸಿತು.

ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನ ನಿರ್ದೇಶನ

ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನ ವಿಭಾಗೀಯ ಪೀಠವು ಜಿಲ್ಲಾ ಮೂಲ ಶಿಕ್ಷಣ ಅಧಿಕಾರಿಗೆ ಚಂದಾ ದೇವಿಯ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ಮರುಪರಿಶೀಲಿಸಿ, ಎಂಟು ವಾರಗಳ ಒಳಗೆ ಸೂಕ್ತ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಸೂಚಿಸಿತು. ಈ ತೀರ್ಪು ಅನುಕಂಪದ ನೇಮಕಾತಿಯ ಕುರಿತಾದ ಸರ್ಕಾರಿ ನೀತಿಗಳನ್ನು ಮರುಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಮತ್ತು ಅವಲಂಬಿತ ವಿವಾಹಿತ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ನ್ಯಾಯ ಒದಗಿಸಲು ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ.

ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ಪರಿಣಾಮಗಳು

ಈ ತೀರ್ಪು ವಿವಾಹಿತ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ, ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದ ಆರ್ಥಿಕ ಭದ್ರತೆಗಾಗಿ ಹೋರಾಡಲು ಹೊಸ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ, ವಿವಾಹಿತ ಮಗಳನ್ನು ತನ್ನ ಕುಟುಂಬದಿಂದ “ಪರಕೀಯ” ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು, ಆದರೆ ಈ ತೀರ್ಪು ಆ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಸವಾಲು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಲಿಂಗ ಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪ್ರಗತಿಶೀಲ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಿ ಉದ್ಯೋಗದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ತೆರೆಯಬಹುದು.

ಅಂಕಣ

ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನ ಈ ತೀರ್ಪು ಅನುಕಂಪದ ನೇಮಕಾತಿಯ ಕಾನೂನು ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಚಂದಾ ದೇವಿಯ ಪ್ರಕರಣವು, ವಿವಾಹಿತ ಮಗಳು ತನ್ನ ತಂದೆಯ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತಳಾಗಿದ್ದರೆ, ಅವಳಿಗೆ ಅನುಕಂಪದ ನೇಮಕಾತಿಯ ಹಕ್ಕು ಇದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದೆ. ಈ ತೀರ್ಪು ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಪ್ರಕರಣಗಳಿಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿಯಾಗಲಿದ್ದು, ಸರ್ಕಾರಿ ನೀತಿಗಳಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡಬಹುದು.

ಪ್ರತಿದಿನ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಉಪಯುಕ್ತ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಸ್ ಅಲರ್ಟ್ ಪಡೆಯಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ? WhatsApp Channel ನೀಡ್ಸ್ ಆಫ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ವಾಟ್ಸಾಪ್ ಚಾನೆಲ್ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳಿ

ಈ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಓದಿ

ದಯವಿಟ್ಟು ಗಮನಿಸಿ: ನೀಡ್ಸ್ ಆಫ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ತನ್ನ ಓದುಗರಿಗೆ ನಿಖರವಾದ ಮತ್ತು ಅಧಿಕೃತ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ಯಾವುದೇ ಅನಧಿಕೃತ ಮತ್ತು ಸುಳ್ಳು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಬಿತ್ತರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.