ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ : ಕಚೇರಿಗೆ ಹೋಗುವಾಗ ಸಂಭವಿಸಿದಂತ ಅಪಘಾತದಲ್ಲೂ ನೌಕರ ಪರಿಹಾರಕ್ಕೆ ಅರ್ಹ

ಭಾರತದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪನ್ನು ನೀಡಿದೆ. 1923ರ ನೌಕರರ ಪರಿಹಾರ ಕಾಯ್ದೆ (Employees’ Compensation Act, 1923) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಕೆಲಸಗಾರರು ಕೇವಲ ಕೆಲಸದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿನ ಅಪಘಾತಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ಅಥವಾ ಕೆಲಸದಿಂದ ಹಿಂದಿರುಗುವ ಪ್ರಯಾಣದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸುವ ಅಪಘಾತಗಳಿಗೂ ಪರಿಹಾರ ಪಡೆಯುವ ಅರ್ಹತೆ ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ. ಈ ತೀರ್ಪು ಕಾರ್ಮಿಕರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಭದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸಿದೆ. ಇದೇ ರೀತಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಹಿತಿಗೆ ನಮ್ಮ ಟೆಲಿಗ್ರಾಂ ಚಾನೆಲ್ ಗೆ ಈ ಕೂಡಲೇ ಜಾಯಿನ್ ಆಗಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ

ತೀರ್ಪಿನ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು

ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ನ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಗಳಾದ ಮನೋಜ್ ಮಿಶ್ರಾ ಮತ್ತು ಕೆ.ವಿ. ವಿಶ್ವನಾಥನ್ ಅವರ ಪೀಠವು, ನೌಕರರ ಪರಿಹಾರ ಕಾಯ್ದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 3 ರಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾದ “ಉದ್ಯೋಗದಿಂದ ಮತ್ತು ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಅಪಘಾತ” ಎಂಬ ಪದಗುಚ್ಛವನ್ನು ವಿಶಾಲವಾಗಿ ಅರ್ಥೈಸಿದೆ. ಇದರ ಪ್ರಕಾರ, ಕೆಲಸಗಾರರು ತಮ್ಮ ನಿವಾಸದಿಂದ ಕೆಲಸದ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವಾಗ ಅಥವಾ ಕೆಲಸ ಮುಗಿಸಿ ಮನೆಗೆ ಹಿಂದಿರುಗುವಾಗ ಸಂಭವಿಸುವ ಅಪಘಾತಗಳು ಕೂಡ ಉದ್ಯೋಗಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದವು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.

ಪ್ರಕರಣದ ವಿವರಗಳು

ಈ ತೀರ್ಪು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಸಕ್ಕರೆ ಕಾರ್ಖಾನೆಯ ಕಾವಲುಗಾರ ಶಾಹು ಸಂಪತ್ರಾವ್ ಜಾಧವ್ ಅವರ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಬಂದಿತು. 2003ರ ಏಪ್ರಿಲ್ 22ರಂದು, ಅವರು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 3 ರಿಂದ 11 ರವರೆಗಿನ ಶಿಫ್ಟ್‌ಗೆ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಕಾರ್ಖಾನೆಯಿಂದ ಸುಮಾರು 5 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿ ಮೋಟಾರ್ ಸೈಕಲ್ ಅಪಘಾತಕ್ಕೆ ಈಡಾಗಿ ಮರಣ ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಅವರ ಕುಟುಂಬವು ನೌಕರರ ಪರಿಹಾರ ಕಾಯ್ದೆ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪರಿಹಾರಕ್ಕೆ ಅರ್ಹತೆ ಪಡೆಯಬೇಕೆಂದು ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಿತು.

ಕೋರ್ಟ್‌ಗಳ ನಡುವೆ ವಿವಾದ

• ಕಾರ್ಮಿಕರ ಪರಿಹಾರ ಆಯುಕ್ತರು ಮೊದಲು ₹3,26,140 ಪರಿಹಾರವನ್ನು ನೀಡುವ ನಿರ್ಣಯ ತೆಗೆದುಕೊಂಡರು.
• ಆದರೆ, ಬಾಂಬೆ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಈ ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿತು. ಅಪಘಾತ ಕಾರ್ಖಾನೆಯ ಆವರಣದ ಹೊರಗೆ ಸಂಭವಿಸಿದ್ದರಿಂದ, ಅದು “ಉದ್ಯೋಗದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ” ಸಂಭವಿಸಿದ್ದಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿತು.
• ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ತೀರ್ಪನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿ, ಕಾರ್ಮಿಕರ ಪರಿಹಾರ ಆಯುಕ್ತರ ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸಿತು.

ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪು

ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ತನ್ನ ತೀರ್ಪಿನಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ:

1. ಪ್ರಯಾಣದ ಸಮಯದ ಅಪಘಾತಗಳು ಉದ್ಯೋಗಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದವು: ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ಅಥವಾ ಕೆಲಸದಿಂದ ಹಿಂದಿರುಗುವ ಪ್ರಯಾಣವು ಉದ್ಯೋಗದ “ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಭಾಗ” ಆಗಿದೆ.
2. ಸಂದರ್ಭ, ಸಮಯ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳದ ಸಂಬಂಧ: ಅಪಘಾತವು ಕೆಲಸದ ಸಮಯ, ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಸಂದರ್ಭಗಳೊಂದಿಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದ್ದರೆ, ಅದು ಪರಿಹಾರಕ್ಕೆ ಅರ್ಹವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
3. ESI ಕಾಯ್ದೆ ಮತ್ತು EC ಕಾಯ್ದೆಯ ಸಾದೃಶ್ಯ: ESI ಕಾಯ್ದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 51E ಪ್ರಯಾಣ ಅಪಘಾತಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. EC ಕಾಯ್ದೆಗೂ ಇದೇ ತತ್ತ್ವ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ.
4. ಸಾಮಾಜಿಕ ಭದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಮಿಕ ಹಕ್ಕುಗಳು: ಈ ಕಾಯ್ದೆಗಳು ಕಾರ್ಮಿಕರ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯವನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಇವುಗಳನ್ನು “ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ” ನೀಡಿ ಅರ್ಥೈಸಬೇಕು.

ತೀರ್ಪಿನ ಪ್ರಭಾವ ಮತ್ತು ಮಹತ್ವ

• ಈ ತೀರ್ಪು ESI ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಒಳಗೊಂಡಿಲ್ಲದ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ರಕ್ಷಣೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.
• ಉದ್ಯೋಗದಾತರು ತಮ್ಮ ನೌಕರರ ಪ್ರಯಾಣದ ಸುರಕ್ಷತೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಗಮನ ಕೊಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
• ಕಾರ್ಮಿಕರ ಕುಟುಂಬಗಳು ನ್ಯಾಯಯುತ ಪರಿಹಾರ ಪಡೆಯುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ.

ತೀರ್ಪಿನ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಪರಿಣಾಮಗಳು

• ಉದ್ಯೋಗದಾತರು ಪ್ರಯಾಣ ಅಪಘಾತಗಳಿಗೂ ಪರಿಹಾರ ನೀಡಲು ಬದ್ಧರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
• ಕಾರ್ಮಿಕರು ತಮ್ಮ ಹಕ್ಕುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವು ಹೆಚ್ಚಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
• ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ಸಾಮಾಜಿಕ ಶಾಸನಗಳನ್ನು ಕಾರ್ಮಿಕರ ಪರವಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲು ಮುಂದುವರಿಸುತ್ತವೆ.

ತೀರ್ಪಿನ ಉಲ್ಲೇಖಿತ ಪ್ರಕರಣಗಳು

• ಜಯಾ ಬಿಸ್ವಾಲ್ Vs ಇಫ್ಕೊ ಟೋಕಿಯೋ ಜನರಲ್ ಇನ್ಶುರೆನ್ಸ್ (2016) – EC ಕಾಯ್ದೆಯು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಲ್ಯಾಣ ಶಾಸನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದೆ.
• ESI ಕಾಯ್ದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 51E – ಪ್ರಯಾಣ ಅಪಘಾತಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

ಅಂಕಣ

ಈ ತೀರ್ಪು ಕಾರ್ಮಿಕರ ಹಕ್ಕುಗಳ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಮೈಲುಗಲ್ಲು. ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ಅಥವಾ ಕೆಲಸದಿಂದ ಹಿಂದಿರುಗುವಾಗ ಸಂಭವಿಸುವ ಅಪಘಾತಗಳು ಕೂಡ ಉದ್ಯೋಗಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದವು ಎಂದು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಭದ್ರತೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ರಕ್ಷಣೆ ನೀಡಿದೆ. ಇದು ಭಾರತದ ಕಾರ್ಮಿಕ ನ್ಯಾಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪ್ರಗತಿಪರ ತಿರುವಾಗಿದೆ.

ಪ್ರತಿದಿನ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಉಪಯುಕ್ತ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಸ್ ಅಲರ್ಟ್ ಪಡೆಯಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ? WhatsApp Channel ನೀಡ್ಸ್ ಆಫ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ವಾಟ್ಸಾಪ್ ಚಾನೆಲ್ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳಿ

ಈ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಓದಿ

ದಯವಿಟ್ಟು ಗಮನಿಸಿ: ನೀಡ್ಸ್ ಆಫ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ತನ್ನ ಓದುಗರಿಗೆ ನಿಖರವಾದ ಮತ್ತು ಅಧಿಕೃತ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ಯಾವುದೇ ಅನಧಿಕೃತ ಮತ್ತು ಸುಳ್ಳು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಬಿತ್ತರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.