WhatsApp Groupಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ (RBI) ದೇಶದ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆದಾರರಿಗೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರ ವಹಿವಾಟುದಾರರಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ ಹಾಗೂ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಕ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಘೋಷಿಸಿದೆ. ಚೆಕ್ ಕ್ಲಿಯರೆನ್ಸ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿನ ವಿಳಂಬದಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತಿದ್ದ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿವಾರಿಸುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಆರ್ಬಿಐ ಹೊಸ ನಿಯಮಾವಳಿಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಲು ಮುಂದಾಗಿದೆ.
ಈ ಹೊಸ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 4, 2025 ರಿಂದ ಜಾರಿಗೆ ಬರಲಿದ್ದು, ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ನಿಮ್ಮ ಚೆಕ್ಗಳು ಕ್ಲಿಯರ್ ಆಗಲು ಒಂದು ಅಥವಾ ಎರಡು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಕಾಯುವ ಅಗತ್ಯವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ, ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಕೇವಲ ಕೆಲವೇ ಗಂಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳಲಿದೆ. ಸರ್ಕಾರಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳಾಗಲಿ ಅಥವಾ ಖಾಸಗಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳಾಗಲಿ, ಎಲ್ಲಾ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳು ಈ ಹೊಸ, ವೇಗವರ್ಧಿತ ಚೆಕ್ ಕ್ಲಿಯರೆನ್ಸ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಿದ್ಧತೆ ನಡೆಸಿವೆ. ಇದೇ ರೀತಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಹಿತಿಗೆ ನಮ್ಮ ಟೆಲಿಗ್ರಾಂ ಚಾನೆಲ್ ಗೆ ಈ ಕೂಡಲೇ ಜಾಯಿನ್ ಆಗಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ
ಆರ್ಬಿಐನ ನೂತನ ಚೆಕ್ ಕ್ಲಿಯರೆನ್ಸ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹೇಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ?
ಗ್ರಾಹಕರ ಸಮಯ ಉಳಿತಾಯ ಮತ್ತು ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ವೇಗಗೊಳಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಜಾರಿಯಾಗುತ್ತಿರುವ ಈ ಹೊಸ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಯಶಸ್ಸಿಗೆ, ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳು ತಮ್ಮ ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿವೆ. ಆರ್ಬಿಐ ಹೇಳುವಂತೆ, ಒಂದು ದಿನದೊಳಗೆ ಚೆಕ್ಗಳನ್ನು ಪಾವತಿಸಲು ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಸಿಟಿಎಸ್ (CTS – ಚೆಕ್ ಟ್ರಂಕೇಶನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್) ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತವೆ. ಇದು ಚೆಕ್ ಕ್ಲಿಯರೆನ್ಸ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಡಿಜಿಟಲೀಕರಣಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಸಿಟಿಎಸ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ವಿಧಾನ ಹೀಗಿದೆ:
ಚೆಕ್ ಸಲ್ಲಿಕೆ: ನೀವು ಬ್ಯಾಂಕಿನಲ್ಲಿ ಚೆಕ್ ಅನ್ನು ಠೇವಣಿ ಮಾಡಿದ ತಕ್ಷಣ, ಠೇವಣಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆ ಚೆಕ್ನ ಸ್ಕ್ಯಾನ್ ಮಾಡಿದ ಪ್ರತಿಯನ್ನು (Scanned Image) ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗೆ ತಕ್ಷಣವೇ ಕಳುಹಿಸುತ್ತದೆ.
ವೇಗದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ: ಚೆಕ್ನ ಸ್ಕ್ಯಾನ್ ಪ್ರತಿ ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಬ್ಯಾಂಕ್, ಅದನ್ನು ಒಂದು ನಿಶ್ಚಿತ ಕಾಲಮಿತಿಯೊಳಗೆ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಅಥವಾ ತಿರಸ್ಕರಿಸಬೇಕು.
ಅದೇ ದಿನ ಕ್ಲಿಯರೆನ್ಸ್: ಚೆಕ್ನಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಲಾದ ದಿನಾಂಕ, ಪಾವತಿದಾರರ ಹೆಸರು ಮತ್ತು ಹಣದ ಮೊತ್ತ ಸರಿಯಾಗಿದ್ದರೆ, ಹಾಗೆಯೇ ಖಾತೆದಾರರ ಸಹಿಯು ಬ್ಯಾಂಕಿನಲ್ಲಿರುವ ಸಹಿಯೊಂದಿಗೆ ಖಚಿತವಾಗಿ ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯಾದರೆ, ಆ ಚೆಕ್ ಅನ್ನು ಅದೇ ದಿನದೊಳಗೆ ಕ್ಲಿಯರ್ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಗ್ರಾಹಕರ ಖಾತೆಗೆ ಹಣವು ಕೆಲವೇ ಗಂಟೆಗಳಲ್ಲಿ ವರ್ಗಾವಣೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
ತಿರಸ್ಕಾರದ ನಿಯಮಗಳು: ಆರ್ಬಿಐನ ನಿಯಮಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಚೆಕ್ನಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ತಿದ್ದುಪಡಿ (Overwriting) ಅಥವಾ ಅಳಿಸುವಿಕೆ ಕಂಡುಬಂದರೆ, ಅಂತಹ ಚೆಕ್ಗಳನ್ನು ಅಮಾನ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿ ತಕ್ಷಣವೇ ತಿರಸ್ಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಎರಡು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಜಾರಿಯಾಗಲಿದೆ ಹೊಸ ವ್ಯವಸ್ಥೆ: ಕೇವಲ 3 ಗಂಟೆಗಳಿಗೆ ಇಳಿಕೆ!
ಆರ್ಬಿಐ ಈ ವೇಗದ ಚೆಕ್ ಕ್ಲಿಯರೆನ್ಸ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಒಂದೇ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೊಳಿಸದೆ, ಎರಡು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ. ಇದು ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಹೊಸ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.
ಹಂತ 1: ತಕ್ಷಣದ ಪ್ರಾರಂಭ ಮತ್ತು ಆರಂಭಿಕ ಗಡುವು
- ಪ್ರಾರಂಭ: ಅಕ್ಟೋಬರ್ 4, 2025 ರಂದು ಈ ಮೊದಲ ಹಂತ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಲಿದೆ ಮತ್ತು ಜನವರಿ 3, 2026 ರವರೆಗೆ ಮುಂದುವರಿಯಲಿದೆ.
- ಕ್ಲಿಯರೆನ್ಸ್ ಗಡುವು: ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ಬ್ಯಾಂಕಿನಲ್ಲಿ ಚೆಕ್ ಅನ್ನು ಠೇವಣಿ ಮಾಡಿದ ನಂತರ, ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗೆ ಅದನ್ನು ಸಂಜೆ 7 ಗಂಟೆಯೊಳಗೆ ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಅಥವಾ ತಿರಸ್ಕರಿಸಲು ಗಡುವು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಚೆಕ್ ಕ್ಲಿಯರೆನ್ಸ್ ಸಮಯವನ್ನು ಒಂದು ದಿನಕ್ಕೆ ಇಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಹಂತ 2: ಗರಿಷ್ಠ ವೇಗ ಮತ್ತು ಸಮಯ ಕಡಿತ
- ಪ್ರಾರಂಭ: ಜನವರಿ 3, 2026 ರಿಂದ ಎರಡನೇ ಹಂತ ಜಾರಿಗೆ ಬರಲಿದೆ.
- ಕೇವಲ 3 ಗಂಟೆ: ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಆರ್ಬಿಐ ಚೆಕ್ ಕ್ಲಿಯರೆನ್ಸ್ ಸಮಯವನ್ನು ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಕವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲಿದ್ದು, ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಕೇವಲ ಮೂರು ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲಾವಕಾಶ ಮಾತ್ರ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ಹಿಂದೆ ಚೆಕ್ ಕ್ಲಿಯರೆನ್ಸ್ಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎರಡು ಅಥವಾ ಮೂರು ದಿನಗಳು ಬೇಕಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಆರ್ಬಿಐ ಜಾರಿಗೊಳಿಸುತ್ತಿರುವ ಈ ಹೊಸ ನಿಯಮದಿಂದಾಗಿ, ಚೆಕ್ ಕ್ಲಿಯರೆನ್ಸ್ಗಾಗಿ ದಿನಗಟ್ಟಲೆ ಕಾಯುವ ತೊಂದರೆ ನಿವಾರಣೆಯಾಗಲಿದೆ. ವಹಿವಾಟುಗಳು ಅತ್ಯಂತ ವೇಗವಾಗಿ ಮತ್ತು ದಕ್ಷತೆಯಿಂದ ನಡೆಯುವುದರಿಂದ, ಗ್ರಾಹಕರು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರಸ್ಥರಿಗೆ ಇದು ದೊಡ್ಡ ಅನುಕೂಲವನ್ನು ಒದಗಿಸಲಿದೆ. ಇದು ದೇಶದ ಡಿಜಿಟಲ್ ಪಾವತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ದೊಡ್ಡ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡಿದಂತಾಗಿದೆ.
ಈ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಓದಿ
ದಯವಿಟ್ಟು ಗಮನಿಸಿ: ನೀಡ್ಸ್ ಆಫ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ತನ್ನ ಓದುಗರಿಗೆ ನಿಖರವಾದ ಮತ್ತು ಅಧಿಕೃತ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ಯಾವುದೇ ಅನಧಿಕೃತ ಮತ್ತು ಸುಳ್ಳು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಬಿತ್ತರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
