ಭಾರತೀಯ ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆ (India Post) ಎಂದರೆ ಕೇವಲ ಪತ್ರ, ಪಾರ್ಸೆಲ್ ಅಥವಾ ಮಣಿ ಆರ್ಡರ್ ಸೇವೆ ನೀಡುವ ಸಂಸ್ಥೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸುವ ಕಾಲ ಈಗ ಹೋದದು. ಕಾಲದ ಬೇಡಿಕೆಯಂತೆ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕಾಭಿಮುಖತೆ ಎಂಬ ಎರಡು ಬಲವಾದ ಕಂಬಗಳ ಮೇಲೆ ನಿಂತು, ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆ ಈಗ “ಪೋಸ್ಟಲ್ 2.0(Postal 2.0)” ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಡಿಜಿಟಲ್ ಪರಿವರ್ತನೆಗೆ ಕಾಲಿಟ್ಟಿದೆ. ಇದರ ಪ್ರಮುಖ ಆಕರ್ಷಣೆ – “ಮರುದಿನವೇ ಡೆಲಿವರಿ(Next Day Delivery)”, ಅಂದರೆ ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ನಿಮ್ಮ ಪಾರ್ಸೆಲ್ ಅಥವಾ ಪತ್ರ ಕೇವಲ 24 ಗಂಟೆಗಳೊಳಗೆ ತಲುಪಲಿದೆ! ಇದೇ ರೀತಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಹಿತಿಗೆ ನಮ್ಮ ಟೆಲಿಗ್ರಾಂ ಚಾನೆಲ್ ಗೆ ಈ ಕೂಡಲೇ ಜಾಯಿನ್ ಆಗಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ
ಭಾರತೀಯ ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯ ನೂತನ ಹೆಜ್ಜೆ
ಕೇಂದ್ರ ಸಂವಹನ ಖಾತೆ ಸಚಿವ ಜ್ಯೋತಿರಾದಿತ್ಯ ಸಿಂಧಿಯಾ ಅವರು ಘೋಷಿಸಿದ ಈ ಹೊಸ ಯೋಜನೆಯು, ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯನ್ನು ಖಾಸಗಿ ಕೊರಿಯರ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಷ್ಟೇ ವೇಗದ ಹಾಗೂ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹವಾಗಿ ರೂಪಿಸುವ ಗುರಿ ಹೊಂದಿದೆ.
2025ರ ಜನವರಿಯಿಂದ ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಈ ವೇಗದ ಸೇವೆಗಳು ಲಭ್ಯವಾಗಲಿವೆ. ಇದು ಕೇವಲ ಗ್ರಾಹಕರ ಅನುಕೂಲಕ್ಕಾಗಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯ ಆರ್ಥಿಕ ಪುನರುಜ್ಜೀವನದ ಭಾಗವೂ ಆಗಿದೆ.
ಯಾಕೆ ಈ ಬದಲಾವಣೆ ಅಗತ್ಯವಾಯಿತು?
ಇಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು (Amazon, Flipkart ಮುಂತಾದವು) ಒಂದೇ ದಿನ ಅಥವಾ ಮುಂದಿನ ದಿನ ವಿತರಣೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಗ್ರಾಹಕರ ವಿಶ್ವಾಸ ಗೆದ್ದಿವೆ.
ಅದಕ್ಕೆ ಸ್ಪರ್ಧೆ ನೀಡಲು, ಹಾಗೂ ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯ ವಿತರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಆಧುನೀಕರಿಸಲು ಈ ಮಹತ್ವದ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.
ಗುರಿ – 2029ರೊಳಗೆ ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯನ್ನು ಲಾಭದಾಯಕ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಾಧಾರಿತ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿ ರೂಪಿಸುವುದು.
ಪ್ರಮುಖ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಮತ್ತು ನವೀಕರಣಗಳು
ರಿಜಿಸ್ಟರ್ಡ್ ಪೋಸ್ಟ್ಗೆ ಗುಡ್ಬೈ – ಹಳೆಯ ರಿಜಿಸ್ಟರ್ಡ್ ಪೋಸ್ಟ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ನಿವೃತ್ತಗೊಂಡು, ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸ್ಪೀಡ್ ಪೋಸ್ಟ್ ಸೇವೆಗೆ ಬದಲಾಯಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಮಾದರಿಯ ಸೇವೆ – ಈಗ ಬುಕ್ ಮಾಡಿದ ಪಾರ್ಸೆಲ್ ಮರುದಿನವೇ ಅಥವಾ ಗರಿಷ್ಠ 48 ಗಂಟೆಗಳೊಳಗೆ ತಲುಪುತ್ತದೆ.
ಹೊಸ 8 ಸೇವೆಗಳ ಪ್ರಾರಂಭ – ಮುಂದಿನ ವರ್ಷದಿಂದ ಮನೆ ಬಾಗಿಲಿಗೇ ಕೆವೈಸಿ, ಸರ್ಕಾರಿ ಯೋಜನೆಗಳು, ಆಧಾರ್ ಸೇವೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಹೊಸ ಸೇವೆಗಳು ಲಭ್ಯವಾಗಲಿವೆ.
ಯುಪಿಐ ಪಾವತಿ ಸೌಲಭ್ಯ – ದೇಶದ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಚೆ ಕಚೇರಿಗಳಲ್ಲಿ ಈಗ ಯುಪಿಐ ಮೂಲಕ ಪಾವತಿ ಸಾಧ್ಯ.
ಡಾಕ್ ಸೇವಾ ಆ್ಯಪ್ – ಮನೆಯಿಂದಲೇ ಪೋಸ್ಟ್ ಬುಕ್ ಮಾಡುವ, ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ಮಾಡುವ ಮತ್ತು ಪಾವತಿಸುವ ಅನುಕೂಲ.
‘ಪೋಸ್ಟಲ್ 2.0’ – ಡಿಜಿಟಲ್ ಕ್ರಾಂತಿಯ ಹೆಜ್ಜೆ
‘ಪೋಸ್ಟಲ್ 2.0’ ಎಂದರೆ ಕೇವಲ ವೇಗವರ್ಧನೆ ಅಲ್ಲ, ಇದು ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ಪೋಸ್ಟಲ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ (APT) ಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಮಿತ ನವೀನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ.
ಇದು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಸ್ಮಾರ್ಟ್, ವೇಗದ, ಡಿಜಿಟಲ್ ಮತ್ತು ಪಾರದರ್ಶಕ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಉದ್ದೇಶ ಹೊಂದಿದೆ.
ಉದಾಹರಣೆಗೆ – ಟ್ರ್ಯಾಕಿಂಗ್, ಡೆಲಿವರಿ ದೃಢೀಕರಣ, ಪಾವತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಮತ್ತು ಡೇಟಾ ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಎಲ್ಲವೂ ಈಗ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿದೆ.
‘ಒಂದು ಭಾರತ, ಒಂದು ವಿತರಣೆ’ – ರಾಷ್ಟ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ
ಈ ಯೋಜನೆ “One India, One Delivery” ಎಂಬ ಧ್ಯೇಯದಡಿಯಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ.
ಅದರ ಉದ್ದೇಶ – ಗ್ರಾಮೀಣ ಮತ್ತು ನಗರ ವಿತರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಒಂದೇ ಪ್ರಮಾಣದ ಸೇವಾ ಗುಣಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ತರುವುದು.
ಇದರ ಮೂಲಕ ದೇಶದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಭಾಗಕ್ಕೂ ಸಮಾನ ವೇಗದ ಮತ್ತು ಸಮಾನ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಅಂಚೆ ಸೇವೆ ತಲುಪಲಿದೆ.
ಇದು “ವಿಕಸಿತ ಭಾರತ 2047” ಗುರಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಪ್ರಮುಖ ಹೆಜ್ಜೆ ಎನ್ನಬಹುದು.
ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯ ಭವಿಷ್ಯ – ಖಾಸಗಿ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಬಲವಾದ ಸ್ಪರ್ಧೆ
ಇದರಿಂದ ಖಾಸಗಿ ಕೊರಿಯರ್ ಕಂಪನಿಗಳ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಡ ಹೆಚ್ಚಾಗಲಿದೆ.
ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯು ತನ್ನ ವಿಶಾಲ ಜಾಲ, ಗ್ರಾಮೀಣ ತಲುಪುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಸರಕಾರೀ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆಯನ್ನು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಜತೆ ಸಂಯೋಜಿಸಿ, ನವಯುಗದ ವಿತರಣಾ ನಾಯಕರಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಬಹುದು.
ಮುಂದಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಪೋಸ್ಟ್ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ವಿತರಣೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಪಾಲುದಾರನಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ.
ಒಟ್ಟಾರೆ, ‘ಪೋಸ್ಟಲ್ 2.0’ ಅಂದರೆ ಕೇವಲ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ನವೀಕರಣವಲ್ಲ – ಇದು ಭಾರತೀಯ ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯ ಪುನರ್ಜನ್ಮ.
ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಪತ್ರಗಳು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವ ಕಾಲ ಹೋದದ್ದು.
ಅದಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗಿ, “ಇಂದು ಕಳುಹಿಸಿದರೆ ನಾಳೆ ತಲುಪುತ್ತದೆ” ಎಂಬ ಹೊಸ ವಿಶ್ವಾಸದ ಯುಗ ಆರಂಭವಾಗಿದೆ. ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯ ಈ ಕ್ರಾಂತಿ ನಿಜವಾದ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ “ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ಯುಗದ ಸರಕಾರಿ ಸ್ಪರ್ಧಿ” ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು.

ಈ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಓದಿ
ದಯವಿಟ್ಟು ಗಮನಿಸಿ: ನೀಡ್ಸ್ ಆಫ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ತನ್ನ ಓದುಗರಿಗೆ ನಿಖರವಾದ ಮತ್ತು ಅಧಿಕೃತ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ಯಾವುದೇ ಅನಧಿಕೃತ ಮತ್ತು ಸುಳ್ಳು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಬಿತ್ತರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.

Sagari leads the ‘Government Schemes’ vertical at NeedsOfPublic.in, where she decodes the latest Central and State government policies for the common citizen. She has over 3 years of experience tracking welfare programs like PM Kisan, Ayushman Bharat, and State Ration updates. Her goal is to ensure every reader understands their eligibility and benefits without confusion. Sagari strictly verifies all updates from official government portals before publishing. Outside of work, she is an advocate for digital literacy in rural India.”
Connect with Sagari:


WhatsApp Group




