ಅಂಗನವಾಡಿ ಹುದ್ದೆಗಳು ನಾಗರಿಕ ಸೇವೆಯಲ್ಲ: ಮೀಸಲಾತಿ ಅನ್ವಯಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ – ಕರ್ನಾಟಕ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪು

ಕರ್ನಾಟಕ ಹೈಕೋರ್ಟ್(Karnataka Highcourt) ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನೀಡಿದ ತೀರ್ಪು, ರಾಜ್ಯದ ಅಂಗನವಾಡಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆಯ ಹುದ್ದೆಗಳ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ನೇಮಕಾತಿ ವಿಧಾನಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಹತ್ವದ ಸ್ಪಷ್ಟತೆ ನೀಡಿದೆ. ಗ್ರಾಮ ಮಟ್ಟದ ಮಕ್ಕಳ ಪೋಷಣೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕಾಗಿ (Primary education) ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ಅಂಗನವಾಡಿ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಸಮಾಜಮುಖಿ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ. ಆದರೆ, ಈ ಹುದ್ದೆಗಳು ಶಾಶ್ವತ ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರಿ ಹುದ್ದೆಗಳಲ್ಲ ಎಂಬ ವಿಚಾರವನ್ನು ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ದೃಢಪಡಿಸಿದೆ. ಇದೇ ರೀತಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಹಿತಿಗೆ ನಮ್ಮ ಟೆಲಿಗ್ರಾಂ ಚಾನೆಲ್ ಗೆ ಈ ಕೂಡಲೇ ಜಾಯಿನ್ ಆಗಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ

ಹೌದು, ಗ್ರಾಮೀಣ ಮಕ್ಕಳ ಆರೈಕೆ ಮತ್ತು ಪೌಷ್ಠಿಕತೆಯಲ್ಲಿ (Rural children and nutrition) ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುವ ಅಂಗನವಾಡಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆಯ ಹುದ್ದೆಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯ ಸರ್ಕಾರಿ ಉದ್ಯೋಗಗಳಂತಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ನೀಡಿದೆ. ಈ ಹುದ್ದೆಗಳು ನಾಗರಿಕ ಸೇವೆಯ(Civil Service) ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಬರುವುದಿಲ್ಲ ಹಾಗೂ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮೀಸಲಾತಿ ನೀತಿಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ.

ವಿಜಯಪುರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಇಂಡಿ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಅಗರಖೇಡ್-5 ಕೇಂದ್ರದ ಅಂಗನವಾಡಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆಯ ಹುದ್ದೆಗೆ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡ (Scheduled Tribe) ಸಮುದಾಯದ ಅರ್ಜಿದಾರೆ ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು. ಆದರೆ 2024ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 9ರಂದು ಹೊರಬಂದ ನೇಮಕಾತಿ ಅಧಿಸೂಚನೆಯಲ್ಲಿ ಎಸ್‌ಟಿ ಮೀಸಲಾತಿ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಇದನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ, ಅವರು ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಮೊರೆ ಹೋಗಿ ಅಧಿಸೂಚನೆಯನ್ನು ರದ್ದುಪಡಿಸುವಂತೆ ಹಾಗೂ ಅಂಗನವಾಡಿ ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೆ ನಾಗರಿಕ ಸೇವೆಗಳಂತೆ ಮೀಸಲಾತಿ ನೀತಿಯನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸಬೇಕೆಂದು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು.

ಅರ್ಜಿದಾರರ ವಾದಗಳು ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ:

ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ, ಅಂಗನವಾಡಿ ನೇಮಕಾತಿಯಲ್ಲಿ ಜಾತಿ ಆಧಾರಿತ ಕೋಟಾಗಳಿಲ್ಲದಿರುವುದು ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯದ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ವಾದಿಸಿದರು. ತಮ್ಮ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಹಿಂದಿನ ನೇಮಕಾತಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಕಡಿಮೆ ಎಸ್‌ಟಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ (ST Candidate’s) ಅವಕಾಶ ಸಿಕ್ಕಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಗಮನಕ್ಕೆ ತಂದರು. ಗ್ರಾಮ ಮಟ್ಟದ ಶಿಶುಪಾಲನಾ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಮುದಾಯ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸುವುದು ಹಿಂದುಳಿದ ಸಮುದಾಯಗಳಿಗೆ ಸಮಾನ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಕಸಿದುಕೊಳ್ಳುವುದೇ ಸರಿ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.

ರಾಜ್ಯದ ನಿಲುವು ಏನು?:

ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು ತನ್ನ ನೀತಿಯನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡು, ಅಂಗನವಾಡಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆಯರು ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರಲ್ಲ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ತಿಳಿಸಿತು.
ಇವರ ನೇಮಕ purely ಗೌರವಾನ್ವಿತ (Honorary) ಹುದ್ದೆಗಳಾಗಿದ್ದು, ಶಾಶ್ವತ ಸೇವೆಗಳಲ್ಲ.
ಅವರು ಗ್ರಾಮ ಮಟ್ಟದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇವೆ ನೀಡುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ನಾಗರಿಕ ಸೇವೆಗಳಂತೆ ಮೀಸಲಾತಿ ಅನುಸರಿಸುವ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇಲ್ಲ.
ಈ ಹುದ್ದೆಗಳಿಗೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯದೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಾಣಿಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಮುಖ್ಯ, ಜಾತಿ ಆಧಾರಿತ ಮೀಸಲಾತಿ ಅಲ್ಲ.

ಹೈಕೋರ್ಟ್ ತೀರ್ಪು ಏನು?:

ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಎಂ.ಐ. ಅರುಣ್ (Justice M.I. Arun) ನೇತೃತ್ವದ ಏಕಸದಸ್ಯ ಪೀಠವು ರಾಜ್ಯದ ನಿಲುವಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಗೆ ಸೂಚಿಸಿ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ವಜಾಗೊಳಿಸಿತು. ತೀರ್ಪಿನಲ್ಲಿ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಹೇಳಿದ್ದೇನು ಎಂದು ನೋಡುವುದಾದರೆ,
ಅಂಗನವಾಡಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆಯ ಹುದ್ದೆಗಳು ನಾಗರಿಕ ಸೇವಾ ಹುದ್ದೆಗಳು ಅಲ್ಲ.
ನೇಮಕಾತಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಸರ್ಕಾರಿ ಸೇವೆಗಳಿಗಿಂತ (Government services) ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಪೂರ್ಣ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಆದ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತದೆ.
ಅರ್ಜಿದಾರರು ಅನರ್ಹರಲ್ಲ, ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯ ವರ್ಗದಲ್ಲಿ ಅರ್ಹತೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟ ಪಡಿಸಿದೆ.

ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ, ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಅಂಗನವಾಡಿ ಹುದ್ದೆಗಳ ಸ್ವರೂಪವು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸೇರ್ಪಡೆಗೆ ಮಹತ್ವ ನೀಡಿದರೂ, ಅವು ಶಾಶ್ವತ ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರಿಯ (Government jobs) ಹುದ್ದೆಗಳಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ನಾಗರಿಕ ಸೇವಾ ಮೀಸಲಾತಿ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಹೇರಿಕೆಯಾಗಲು ಅವಕಾಶವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ.

ಪ್ರತಿದಿನ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಉಪಯುಕ್ತ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಸ್ ಅಲರ್ಟ್ ಪಡೆಯಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ? WhatsApp Channel ನೀಡ್ಸ್ ಆಫ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ವಾಟ್ಸಾಪ್ ಚಾನೆಲ್ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳಿ

ಈ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಓದಿ

ದಯವಿಟ್ಟು ಗಮನಿಸಿ: ನೀಡ್ಸ್ ಆಫ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ತನ್ನ ಓದುಗರಿಗೆ ನಿಖರವಾದ ಮತ್ತು ಅಧಿಕೃತ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ಯಾವುದೇ ಅನಧಿಕೃತ ಮತ್ತು ಸುಳ್ಳು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಬಿತ್ತರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.