ಮನೆ ಮಾಲೀಕರೇ ಎಚ್ಚರ: ಬಾಡಿಗೆದಾರರು 12 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಇದ್ದರೆ, ಆಸ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಹಕ್ಕು ಕೇಳಬಹುದು.!

ನಿಮ್ಮ ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘಕಾಲದಿಂದ ವಾಸವಾಗಿರುವ ಬಾಡಿಗೆದಾರರು ಅದರ ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನು ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿ ಕ್ಲೈಮ್ ಮಾಡಬಹುದೇ? ಹೌದು, ಭಾರತದ ನ್ಯಾಯವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಇದು ಸಾಧ್ಯ. ‘ಪ್ರತಿಕೂಲ ಸ್ವಾಧೀನ’ (Adverse Possession) ಎಂಬ ನ್ಯಾಯಿಕ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ 12 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಮತ್ತು ಅಡಚಣೆಯಿಲ್ಲದೆ ಖಾಸಗಿ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ದಖಲ್ ಹಿಡಿದಿದ್ದರೆ, ಅವರು ಅದರ ಮೂಲ ಮಾಲೀಕರ ವಿರುದ್ಧ ಮಾಲೀಕತ್ವದ ಹಕ್ಕನ್ನು ಪಡೆಯಲು ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು.ಇದೇ ರೀತಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಹಿತಿಗೆ ನಮ್ಮ ಟೆಲಿಗ್ರಾಂ ಚಾನೆಲ್ ಗೆ ಈ ಕೂಡಲೇ ಜಾಯಿನ್ ಆಗಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ

ಪ್ರತಿಕೂಲ ಸ್ವಾಧೀನ (Adverse Possession) ಎಂದರೆ ಏನು?

‘ಲಿಮಿಟೇಷನ್ ಆಕ್ಟ್, 1963’ನ ಸೆಕ್ಷನ್ 27 ಮತ್ತು ಅನುಸೂಚಿಯಲ್ಲಿನ ಪ್ರಕಾರ ಈ ನಿಯಮ ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ. ಇದರ ಪ್ರಕಾರ, ಒಂದು ಆಸ್ತಿಯ ಮೂಲ ಮಾಲೀಕ ತನ್ನ ಹಕ್ಕನ್ನು ಜಾರಿ ಮಾಡುವುದನ್ನು 12 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ ಮಾಡಿದರೆ, ಮತ್ತು ಆ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ವ್ಯಕ್ತಿ ಆ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ತನ್ನದೆಂದು ಭಾವಿಸಿ, ಸ್ವತಃ ಮಾಲೀಕನಂತೆ ನಿರಂತರವಾಗಿ, ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಅಡಚಣೆಯಿಲ್ಲದೆ ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದರೆ, ಅಂತಹ ವ್ಯಕ್ತಿ ಆಸ್ತಿಯ ಮಾಲೀಕತ್ವಕ್ಕೆ ಅರ್ಹನಾಗುತ್ತಾನೆ. ಇಲ್ಲಿ ‘ಬಾಡಿಗೆದಾರ’ ಎಂಬ ಸಂಬಂಧವೇ ಇರುವುದಿಲ್ಲ; ಬಾಡಿಗೆದಾರನಾಗಿ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ ವ್ಯಕ್ತಿ ಕೂಡ ಕಾಲಾಂತರದಲ್ಲಿ ತಾನು ಮಾಲೀಕನೆಂದು ದಾವೆ ಹೂಡಬಹುದು.

ಸರ್ಕಾರಿ ಆಸ್ತಿಗಳಿಗೆ ವಿಭಿನ್ನ ನಿಯಮ

ಈ ಕಾನೂನು ಖಾಸಗಿ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಿ ಆಸ್ತಿಗಳಿಗೆ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ.

ಖಾಸಗಿ ಆಸ್ತಿಗಳು: 12 ವರ್ಷಗಳ ನಿರಂತರ ಸ್ವಾಧೀನವೇ ಸಾಕು.

ಸರ್ಕಾರಿ ಅಥವಾ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆಸ್ತಿಗಳು: ಇಂತಹ ಆಸ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಹಕ್ಕು ಕೇಳಲು ಕನಿಷ್ಠ 30 ವರ್ಷಗಳ ನಿರಂತರ ಸ್ವಾಧೀನವನ್ನು ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.

ಮನೆ ಮಾಲೀಕರು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯ ಕ್ರಮಗಳು

ಮಾಲೀಕರು ತಮ್ಮ ಆಸ್ತಿಯ ಮೇಲಿನ ಹಕ್ಕನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಕೆಳಗಿನ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕು:

ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ: ಬಾಡಿಗೆ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು (Lease Agreement) ಒಂದು ಅಥವಾ ಎರಡು ವರ್ಷದ ಅವಧಿಗೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಉತ್ತಮ. ಅವಧಿ ಮುಗಿಯುವ ಮುನ್ನ ಅದನ್ನು ನವೀಕರಿಸಿ. ದಶಕಗಳ ಕಾಲ ಒಂದೇ ಬಾಡಿಗೆದಾರರನ್ನು ಇರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅಪಾಯಕಾರಿ.

ನಿಯಮಿತ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ: ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಿ. ಲೀಸ್ ಅವಧಿ ಮುಗಿದ ನಂತರವೂ ಬಾಡಿಗೆದಾರರು ಅನಧಿಕೃತವಾಗಿ ಉಳಿದಿದ್ದರೆ, ತಕ್ಷಣ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ನೋಟೀಸ್ ನೀಡಿ, ಅವರನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಿ.

ಹಣದ ವಿನಿಮಯದ ಪುರಾವೆ: ಬಾಡಿಗೆ ಪಾವತಿಯನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಚೆಕ್ ಅಥವಾ ಆನ್ ಲೈನ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್ಫರ್ ಮೂಲಕ ಮಾಡುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಿ. ಇದು ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳು ಬಾಡಿಗೆ ಪಾವತಿಯ ಪುರಾವೆಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬಾಡಿಗೆದಾರರು ‘ಮಾಲೀಕ’ ಎಂಬ ದಾವೆಗೆ ಅಡ್ಡಿಯಾಗುತ್ತದೆ.

ಕಾನೂನು ಸಹಾಯ: ಪ್ರತಿಕೂಲ ಸ್ವಾಧೀನದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಬಗ್ಗೆ ಮೊದಲೇ ವಕೀಲರಿಂದ ಸಲಹೆ ಪಡೆಯಿರಿ.

ಬಾಡಿಗೆದಾರರಿಗೂ ಇರುವ ಅಪಾಯ

ಈ ನಿಯಮ ಕೇವಲ ಮಾಲೀಕರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಅಪಾಯವಲ್ಲ. ಮೂಲ ಮಾಲೀಕರು ಈ ಕಾನೂನಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯಲು ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು. ಆದ್ದರಿಂದ, ಬಾಡಿಗೆದಾರರು ಕೂಡ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಮತ್ತು ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾದ ಬಾಡಿಗೆ ಒಪ್ಪಂದವಿಲ್ಲದೆ ಆಸ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಉಳಿಯುವುದು ಅಪಾಯದ ಸಂಗತಿ. ಇಬ್ಬರೂ ಸರಿಯಾದ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯ.

ಮನೆ ಮಾಲೀಕರು ಮತ್ತು ಬಾಡಿಗೆದಾರರು ಇಬ್ಬರೂ ‘ಲಿಮಿಟೇಷನ್ ಆಕ್ಟ್, 1963’ನ ಈ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ನಿಯಮವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡರೆ, ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಉದ್ಭವಿಸಬಹುದಾದ ಅನೇಕ ಕಾನೂನು ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಾದಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಬಹುದು. ಮಾಲೀಕರು ತಮ್ಮ ಆಸ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಸಕ್ರಿಯ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ಇಡುವುದು ಇದರ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ.

ಪ್ರತಿದಿನ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಉಪಯುಕ್ತ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಸ್ ಅಲರ್ಟ್ ಪಡೆಯಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ? WhatsApp Channel ನೀಡ್ಸ್ ಆಫ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ವಾಟ್ಸಾಪ್ ಚಾನೆಲ್ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳಿ

ಈ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಓದಿ

ದಯವಿಟ್ಟು ಗಮನಿಸಿ: ನೀಡ್ಸ್ ಆಫ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ತನ್ನ ಓದುಗರಿಗೆ ನಿಖರವಾದ ಮತ್ತು ಅಧಿಕೃತ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ಯಾವುದೇ ಅನಧಿಕೃತ ಮತ್ತು ಸುಳ್ಳು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಬಿತ್ತರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.