ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ತೀರ್ಪು: ಕಂದಾಯ ವಶದ ಅರಣ್ಯ ಭೂಮಿಗಳನ್ನು ವಾಪಸ್ ಪಡೆದು ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಗೆ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಿ
ಭಾರತದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನ್ಯಾಯಾಂಗವಾದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ (Supreme Court) ನೀಡಿರುವ ಇತ್ತೀಚಿನ ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಪು, ದೇಶದ ಅರಣ್ಯ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಅಧ್ಯಾಯಕ್ಕೆ ನಾಂದಿ ಹಾಡುವಂತಿದೆ. ಪರಿಸರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳ ಹಾಗೂ ಅರಣ್ಯ ಹಕ್ಕು (Forest Right) ಹೋರಾಟಗಾರರ ಬಹುಕಾಲದ ಒತ್ತಾಯಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ, ಕೋರ್ಟ್ ಮಹತ್ವದ ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದು, ಕಂದಾಯ ಇಲಾಖೆಯ ಸ್ವಾಧೀನದಲ್ಲಿರುವ ‘ಅರಣ್ಯ ಭೂಮಿಯನ್ನು ನಿಖರವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿ ಅವುಗಳನ್ನು ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಗೆ (Forest Department) ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಲು ಎಲ್ಲ ರಾಜ್ಯ ಹಾಗೂ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಿದೆ. ಇದೇ ರೀತಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಹಿತಿಗೆ ನಮ್ಮ ಟೆಲಿಗ್ರಾಂ ಚಾನೆಲ್ ಗೆ ಈ ಕೂಡಲೇ ಜಾಯಿನ್ ಆಗಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ
ಅಪವಿತ್ರ ಮೈತ್ರಿ ಹಾಗೂ ಅರಣ್ಯ ಭೂಮಿ ದುರುಪಯೋಗದ ತೀವ್ರ ಖಂಡನೆ:
ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಬಿ.ಆರ್. ಗವಾಯಿ(Chief Justice B.R. Gawai) ನೇತೃತ್ವದ ತ್ರಿಸದಸ್ಯ ಪೀಠವು ಈ ತೀರ್ಪು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದು, ವಾಣಿಜ್ಯ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ಅಮೂಲ್ಯವಾದ ಅರಣ್ಯವನ್ನು ಭೂ ಪರಿವರ್ತನೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು, ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಹಾಗೂ ಬಿಲ್ಡರ್ಗಳ ನಡುವಿನ ಅಪವಿತ್ರ ಮೈತ್ರಿಯನ್ನು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಖಂಡಿಸಿದೆ. “ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಿಶ್ವಾಸ” (“Public trust”) ಎಂಬ ತತ್ವದಡಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕಾದ ಸರ್ಕಾರಗಳು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಖಾಸಗಿ ಉದ್ಯಮಗಳಿಗೆ ವಹಿಸುವಂತಿಲ್ಲ ಎಂಬ ದೃಢ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಪೀಠ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದೆ.
ಕಾನೂನುಬಾಹ್ಯ ಹಂಚಿಕೆ:
ಪುಣೆಯ ಉದಾಹರಣೆ ಮತ್ತು ತೀರ್ಪು
ಮೂಲತಃ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಪುಣೆಯ ಕೊಂಧ್ವಾ ಬುದ್ರುಕ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ 1988ರಲ್ಲಿನ 11.89 ಹೆಕ್ಟೇರ್ (Hectare) ಮೀಸಲು ಅರಣ್ಯ ಭೂಮಿ ಹಂಚಿಕೆ ಸಂಬಂಧಿತ ಅರ್ಜಿ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಒಂದು ತೀರ್ಪನ್ನು ಒದಗಿಸಿದೆ. ಈ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಕೃಷಿ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಚವಾಣ್ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಬಳಿಕ ವಾಣಿಜ್ಯ ಉಪಯೋಗಕ್ಕಾಗಿ ಮಾರಾಟಕ್ಕೂ ಅನುಮತಿ ನೀಡಲಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಕಾನೂನುಬಾಹ್ಯವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪೀಠ ಘೋಷಿಸಿದೆ. 2007ರಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿದ್ದ ಪರಿಸರ ನಿರಾಕ್ಷೇಪಣಾ ಪತ್ರ(Environmental No Objection Letter)ವನ್ನೂ ಕೂಡ ನ್ಯಾಯಪೀಠ ರದ್ದುಪಡಿಸಿದೆ.
ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ನೀಡಿದ ನಿರ್ದೇಶನಗಳು:
ತನಿಖಾ ತಂಡ(investigation team) ರಚನೆ ಹಾಗೂ ವರದಿ ಸಲ್ಲಿಕೆ
ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ನಿರ್ದೇಶನದ ಪ್ರಕಾರ, ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳ ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಗಳು ಹಾಗೂ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಆಡಳಿತಾಧಿಕಾರಿಗಳು ತಕ್ಷಣ ವಿಶೇಷ ತನಿಖಾ ತಂಡಗಳನ್ನು ರಚಿಸಬೇಕು. ಕಂದಾಯ ಇಲಾಖೆಯ ಸ್ವಾಧೀನದಲ್ಲಿರುವ ಭೂಮಿ ಅಕ್ರಮವಾಗಿ ಖಾಸಗಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ (Private Organization) ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆಯೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಒಂದು ವರ್ಷದ ಒಳಗಾಗಿ ಪರಿಶೀಲನೆ ಮಾಡಬೇಕು. ಇಂತಹ ಭೂಮಿಗಳನ್ನು ಕೇವಲ ಅರಣ್ಯದ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸಬೇಕು ಎಂಬುದು ಕೋರ್ಟ್ನ ಸ್ಪಷ್ಟ ಆದೇಶವಾಗಿದೆ.
ಅರಣ್ಯವಾಸಿಗಳ ಆತಂಕ:
1978ರ ಪೂರ್ವದ ವಾಸಸ್ಥಳಗಳು ಮತ್ತು ಹಂಗಾಮಿ ಗುತ್ತಿಗೆದಾರರು(Temporary contractors)
ಈ ತೀರ್ಪು ಅರಣ್ಯವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಕಾನೂನಾತ್ಮಕ ಸವಾಲಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಬಹುದೆಂಬ ಆತಂಕವೂ ಮೂಡಿಸಿದೆ. 1978ರ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಅತಿಕ್ರಮಣ ಮಾಡಿ ನೆಲೆಸಿರುವ ಹಂಗಾಮಿ ನಿವಾಸಿಗಳ ಭದ್ರತೆಗೆ ಈ ತೀರ್ಪು ಅಡಚಣೆ ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು ಎಂದು ಅರಣ್ಯ ಹಕ್ಕು ಹೋರಾಟಗಾರರ ವೇದಿಕೆ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ರವೀಂದ್ರ ನಾಯ್ಕ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. 1980ರ ಅರಣ್ಯ ಕಾಯ್ದೆಯ(Forest Act) ಬಳಿಕ 8,000ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಕಂದಾಯ ಇಲಾಖೆ ವಸತಿಗಾಗಿ ಭೂಮಿ ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
ಅರಣ್ಯ ಭೂಮಿಗಳ ಗುತ್ತಿಗೆ ದುರುಪಯೋಗ:
ಕೋರ್ಟ್ ತೀರ್ಪು (Court Judgement) ಕರ್ನಾಟಕದ ಹಲವಾರು ಗುತ್ತಿಗೆ ಪ್ರಕರಣಗಳತ್ತ ಗಮನ ಸೆಳೆದಿದೆ. ನಾಗರಹೊಳೆ ಹುಲಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶದ ಎಕ್ಸಾಲಿ ಗುತ್ತಿಗೆ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿ ನೀಡಲಾಗಿದ್ದು, ಕಾಕನಕೊಟೆ ಅರಣ್ಯದ(Kakanakote Forest) 405 ಎಕರೆ ಭೂಮಿ ಮೂರೂಪಾಯಿ 67 ಪೈಸೆ ಬಾಡಿಗೆಯಲ್ಲಿ ನೀಡಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು. ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಈ ರೀತಿಯ ನಯಾ ಪೈಸೆ ಬಾಡಿಗೆಯ ಗುತ್ತಿಗೆಗಳು ಅನೇಕವಿದ್ದು, ಹಲವು ಎಸ್ಟೇಟ್ಗಳು, ರಬ್ಬರ್ ತೋಟಗಳು ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ಕಂಪನಿಗಳು ಗುತ್ತಿಗೆ ಬಾಡಿಗೆ ಪಾವತಿಸದೆ ಅರಣ್ಯ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ದುರುಪಯೋಗಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ.
ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ನ ಈ ತೀರ್ಪು ಅರಣ್ಯ ಸಂರಕ್ಷಣೆ, ವನ್ಯಜೀವಿ ರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪತ್ತಿನ(Wildlife protection and natural resources) ಸಮರ್ಥ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದ್ದು, ಸರ್ಕಾರಗಳು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಿಶ್ವಾಸಕ್ಕೆ (Public trust) ಪೂರಕವಾದ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಬೇಕಿದೆ. ಅರಣ್ಯ ಭೂಮಿಗಳ ಹಿಂದಿನ ಗಡಿಪಾರುಗಳು, ಗುತ್ತಿಗೆ ಬಂಡವಾಳದ ದುರುಪಯೋಗ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ-ಅಧಿಕಾರೀ-ಬಿಲ್ಡರ್ ಅಸ್ತಿತ್ವದ(Political-official-builder existence) ವಿರುದ್ಧ ಕಾನೂನಾತ್ಮಕ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇದೆ.
ಪ್ರತಿದಿನ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಉಪಯುಕ್ತ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಸ್ ಅಲರ್ಟ್ ಪಡೆಯಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ? WhatsApp Channel ನೀಡ್ಸ್ ಆಫ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ವಾಟ್ಸಾಪ್ ಚಾನೆಲ್ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳಿ
ಈ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಓದಿ
ದಯವಿಟ್ಟು ಗಮನಿಸಿ: ನೀಡ್ಸ್ ಆಫ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ತನ್ನ ಓದುಗರಿಗೆ ನಿಖರವಾದ ಮತ್ತು ಅಧಿಕೃತ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ಯಾವುದೇ ಅನಧಿಕೃತ ಮತ್ತು ಸುಳ್ಳು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಬಿತ್ತರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.

Sagari leads the ‘Government Schemes’ vertical at NeedsOfPublic.in, where she decodes the latest Central and State government policies for the common citizen. She has over 3 years of experience tracking welfare programs like PM Kisan, Ayushman Bharat, and State Ration updates. Her goal is to ensure every reader understands their eligibility and benefits without confusion. Sagari strictly verifies all updates from official government portals before publishing. Outside of work, she is an advocate for digital literacy in rural India.”
Connect with Sagari:


WhatsApp Group




