ಕುಟುಂಬ ಹಿಂಸೆ ಮತ್ತು ವರದಕ್ಷಿಣೆ ಸಂಬಂಧಿತ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಪತಿ, ಅತ್ತೆ ಮತ್ತು ಮಾವಂದಿರನ್ನು ತಕ್ಷಣ ಬಂಧಿಸುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ತಡೆಯಲು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ದಂಡ ಸಂಹಿತೆಯ (IPC) ಸೆಕ್ಷನ್ 498A ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗುವ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ, ದೂರು ದಾಖಲಾದ ನಂತರ ಎರಡು ತಿಂಗಳ “ಶಾಂತಿ ಅವಧಿ”ಯವರೆಗೆ ಆರೋಪಿಗಳನ್ನು ಬಂಧಿಸಬಾರದು ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದೆ.ಈ ಕುರಿತು ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಾಹಿತಿ ಕೆಳಗೆ ಕೊಡಲಾಗಿದೆ.ಇದೇ ರೀತಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಹಿತಿಗೆ ನಮ್ಮ ಟೆಲಿಗ್ರಾಂ ಚಾನೆಲ್ ಗೆ ಈ ಕೂಡಲೇ ಜಾಯಿನ್ ಆಗಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ
ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಮುಖ್ಯ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು
ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಡಿ.ವೈ. ಚಂದ್ರಚೂಡ್ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಜೆ.ಬಿ. ಪಾರ್ಡೀವಾಲಾ ಅವರ ಪೀಠವು ಈ ತೀರ್ಪನ್ನು ನೀಡುವಾಗ, ಕುಟುಂಬ ಕಲ್ಯಾಣ ಸಮಿತಿಗಳ (Family Welfare Committees – FWC) ಮೂಲಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಮೊದಲು ಪರಿಹರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ. ದೂರು ದಾಖಲಾದ ನಂತರ, ಪೊಲೀಸರು ಪ್ರಕರಣವನ್ನು FWCಗೆ ರವಾನಿಸಬೇಕು. ಈ ಸಮಿತಿಯು ಎರಡು ತಿಂಗಳೊಳಗೆ ತನಿಖೆ ನಡೆಸಿ, ಪಕ್ಷಗಳ ನಡುವೆ ಸಮಾಧಾನ ಮಾಡಿಕೊಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಆರೋಪಿಗಳನ್ನು ಬಂಧಿಸಲು ಅವಕಾಶವಿಲ್ಲ.
ಯಾವ ಪ್ರಕರಣಗಳಿಗೆ ಇದು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ?
ಈ ನಿಯಮವು IPCಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 498A (ವರದಕ್ಷಿಣೆ ಹಿಂಸೆ), ಸೆಕ್ಷನ್ 406 (ನಂಬಿಕೆದ್ರೋಹ), ಮತ್ತು ಇತರ ಹಗುರ ಅಪರಾಧಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. ಹತ್ಯೆ, ಗಂಭೀರ ದೈಹಿಕ ಹಾನಿ (ಸೆಕ್ಷನ್ 307), ಅಥವಾ ಇತರ ಗಂಭೀರ ಆರೋಪಗಳಿರುವ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಪೊಲೀಸರು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ತನಿಖೆ ನಡೆಸಬಹುದು.
ಏಕೆ ಈ ತೀರ್ಪು?
ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಗಮನಿಸಿದಂತೆ, IPC ಸೆಕ್ಷನ್ 498A ಅನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ದುರುದ್ದೇಶಪೂರಿತವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮದುವೆಯ ವಿವಾದಗಳಲ್ಲಿ ಪತಿ ಅಥವಾ ಅವರ ಕುಟುಂಬದವರನ್ನು ಹಿಂಸಿಸಲು ಈ ಕಾನೂನನ್ನು ಕೆಲವರು ದುರ್ಬಳಕೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಇದರಿಂದ ನಿರಪರಾಧಿಗಳು ಅನಾವಶ್ಯಕವಾಗಿ ಬಂಧನಕ್ಕೊಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ನ್ಯಾಯಾಲಯವು “ಮೌನ ಅವಧಿ” (Cooling-off Period) ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದೆ.
ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ತೀರ್ಪನ್ನು ದೃಢೀಕರಣ
2022ರಲ್ಲಿ ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ನೀಡಿದ ತೀರ್ಪನ್ನು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಸಮರ್ಥಿಸಿದೆ. ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಹೇಳಿದಂತೆ, ಕುಟುಂಬ ವಿವಾದಗಳನ್ನು ಮೊದಲು ಸಮಾಧಾನದ ಮೂಲಕ ಪರಿಹರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬೇಕು. FWC ಸಮಿತಿಗಳು ರಚನೆಯಾಗಿ, ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುವ ಮೊದಲು ಪರಿಹಾರ ಹುಡುಕಬೇಕು.
ಪೊಲೀಸ್ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದ ಪಾತ್ರ
ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ತೀರ್ಪಿನ ಪ್ರಕಾರ, ಪೊಲೀಸರು ದೂರು ಬಂದ ನಂತರ ತಕ್ಷಣ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳುವ ಬದಲು, FWCಗೆ ವಿವರಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕು. ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಕುಟುಂಬಗಳು ಸಾಮರಸ್ಯವಾಗಿ ಬಾಳುವಂತೆ ಮಾಡಲು ಇದೊಂದು ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಹೆಜ್ಜೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಈ ತೀರ್ಪು ಮೂಲಕ ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯದ ನಡುವೆ ಸಮತೋಲನ ಸಾಧಿಸಿದೆ.
ತೀರ್ಪಿನ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು:
- ದೂರು ದಾಖಲಾದ ನಂತರ 2 ತಿಂಗಳ “ಶಾಂತಿ ಅವಧಿ” ಜಾರಿಯಾಗುತ್ತದೆ.
- ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ FWC ಸಮಿತಿ ತನಿಖೆ ನಡೆಸಿ ಸಮಾಧಾನಕ್ಕೆ ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ.
- ಗಂಭೀರ ಅಪರಾಧಗಳಿಗೆ ಈ ನಿಯಮ ಅನ್ವಯಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
- IPC 498A ದುರುಪಯೋಗ ತಡೆಯುವುದು ಈ ತೀರ್ಪಿನ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶ.
ಈ ತೀರ್ಪು ಕುಟುಂಬ ವಿವಾದಗಳಿಗೆ ಸಮಾಧಾನದ ಮಾರ್ಗ ಹುಡುಕಲು ನ್ಯಾಯಾಂಗವು ನೀಡಿದ ಮಹತ್ವದ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನವಾಗಿದೆ.
ಪ್ರತಿದಿನ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಉಪಯುಕ್ತ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಸ್ ಅಲರ್ಟ್ ಪಡೆಯಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ? WhatsApp Channel ನೀಡ್ಸ್ ಆಫ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ವಾಟ್ಸಾಪ್ ಚಾನೆಲ್ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳಿ
ಈ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಓದಿ
ದಯವಿಟ್ಟು ಗಮನಿಸಿ: ನೀಡ್ಸ್ ಆಫ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ತನ್ನ ಓದುಗರಿಗೆ ನಿಖರವಾದ ಮತ್ತು ಅಧಿಕೃತ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ಯಾವುದೇ ಅನಧಿಕೃತ ಮತ್ತು ಸುಳ್ಳು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಬಿತ್ತರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.